και μετά θα σταματήσουμε
να διαβάζουμε!
Μια κουβέντα με τη Μαρία Σούμπερτ με αφορμή το νέο της μυθιστόρημα «Οι αποκλεισμένοι» (εκδ. Κριτική).
Του Κώστα Αγοραστού- http://www.bookpress.gr/
Το τελευταίο σας βιβλίο έχει τον ερεθιστικό υπότιτλο "Το σύστημα των μυρμηγκιών". Θέλετε να μας πείτε δυο λόγια γι' αυτό;
Ο τίτλος του βιβλίου είναι αποτέλεσμα επιρροής δύο βιβλίων – της Πανούκλας του Καμύ και του Λοιμού του Φραγκιά. Η φράση μάλιστα στο Λοιμό «Μαζεύεις τις μυγίτσες σου, κάνεις τη δουλειά σου, δεν κοιτάς κανένα στα μάτια» ήταν πολύ έντονη για εμένα. Σε συνδυασμό μάλιστα με την ανάγκη των κατοίκων της Αχλαδονήσου να προνοήσουν για το χειμώνα τους γεννήθηκε ο υπότιτλος.
Στο βιβλίο επιλέγετε να μιλήσετε συμβολικά για την κρίση, το οικονομικό αδιέξοδο, τον ρατσισμό που βιώνουμε καθημερινά και πλήθος άλλων θεμάτων. Πώς χρησιμοποιείτε αυτόν τον συμβολισμό ώστε να αποφύγετε να γίνετε διδακτική;
Όταν ξεκίνησα να γράφω το βιβλίο, και ακόμα νωρίτερα όσο αυτό ζυμωνόταν μέσα μου, ο στόχος μου ήταν να μιλήσω για αυτή τη μαγική βιβλιοθήκη που θα αλλάξει τις ζωές των ανθρώπων. Δεν είχα καθόλου στο νου μου να δημιουργήσω μια παράλληλη προς την σύγχρονη καθημερινότητα ιστορία, ούτε να μιλήσω συμβολικά για την Ελλάδα της κρίσης. Επειδή όμως πιστεύω πως όταν αρχίσω πια να γράφω σε μεγάλο βαθμό δεν έχω πια συνειδητά τον έλεγχο της ιστορίας –αυτός περνάει στους ήρωες και στην ζωή που δημιουργείται– σίγουρα επενέβη το υποσυνείδητο και μίλησα για όσα με απασχολούν αυτή την περίοδο. Έσβησα και έγραψα ξανά πολλά κομμάτια που μου φάνηκαν διδακτικά, ακριβώς επειδή θεωρώ τον διδακτισμό τελείως άχρηστο σε κάθε μορφή τέχνης. Ελπίζω να το κατάφερα.
Σε ποιο βαθμό το νησί όπου εξελίσσεται η δράση αντιπροσωπεύει και τη σημερινή Ελλάδα; Αν υπάρχει αυτός ο συμβολισμός, αισθάνεστε μήπως ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα-νησί, απομονωμένη από τον υπόλοιπο κόσμο;
Ξαναδιαβάζοντας κάποια στιγμή το χειρόγραφο –τρόπος του λέγειν, αφού γράφω μόνο στον υπολογιστή– συνειδητοποίησα πως η δράση πράγματι αντιπροσωπεύει αν όχι τη σημερινή Ελλάδα, σίγουρα την Ελλάδα όπως τη βιώνω εγώ τα τελευταία χρόνια. Νιώθω πως λόγω γεωπολιτικής θέσης ποτέ δεν βρήκαμε τον τρόπο να ανήκουμε είτε στην Ανατολή είτε στη Δύση και με τον τρόπο αυτό έχουμε αυτο-απομονωθεί. Αν και πιστεύω πως τα τελευταία χρόνια προσπαθούμε να το αλλάξουμε αυτό.
Στην πλοκή της ιστορίας σημαντικό ρόλο παίζουν βιβλία και συγγραφείς. Ένας έμμεσος φόρος τιμής στα διαβάσματά σας; Ή μήπως υπάρχει στο βάθος κι ένα σχόλιο για το «τέλος της ανάγνωσης» έτσι όπως εξελίσσεται ο κόσμος μας;
Δεν πιστεύω πως θα έρθει ποτέ το «τέλος του διαβάσματος». Πρώτα θα καταστραφεί ο πλανήτης και μετά θα σταματήσουμε –έστω και οι λίγοι που το κάνουμε– να διαβάζουμε. Από την άλλη, τα βιβλία μέσα στο βιβλίο σίγουρα αντανακλούν τη δική μου βιβλιοθήκη – ένα μέρος της τουλάχιστον. Οι Αποκλεισμένοι στάθηκαν αφορμή να διαβάσω για πρώτη φορά βιβλία που πάντα ήθελα να διαβάσω αλλά ποτέ δεν προλάβαινα να το κάνω. Ταυτόχρονα ξαναδιάβασα πολλά βιβλία, αυτή τη φορά με ένα πιο κριτικό και δομικό μάτι, ψάχνοντας πίσω από τις λέξεις και τις φράσεις να δω τι είναι αυτό που τα κάνει να ξεχωρίζουν.
Μπορείτε να πείτε ότι το διάβασμα ή το γράψιμο σας άλλαξε τη ζωή; Είναι αυτή μια φιλοδοξία που θα είχατε και για τα δικά σας βιβλία, να αλλάξουν δηλαδή τη ζωή του αναγνώστη ή τα θεωρείτε κυρίως έναν ακόμη τρόπο διασκέδασης;
Το διάβασμα είναι για εμένα τα πάντα: τρόπος διασκέδασης, τρόπος φυγής αλλά και σύνδεσης με την πραγματικότητα, τρόπος διαχείρισης των προσωπικών μας προβλημάτων. Μου είναι αρκετό που το γράψιμο έχει αλλάξει τη δική μου ζωή – με έχει προβληματίσει μέσα στα χρόνια για τον τρόπο που παρατηρώ και αντιλαμβάνομαι τον κόσμο, για το πόσο εμβαθύνω σε καταστάσεις και συναισθήματα. Θα ήθελα σίγουρα αυτό που γράφω να προσθέσει κάτι στη ζωή και την εμπειρία του αναγνώστη, αλλά έχω καταλάβει πως για να αλλάξει κανείς τη ζωή του πρέπει να το επιδιώξει ο ίδιος. Κανείς δεν μπορεί να το κάνει για λογαριασμό του.
να διαβάζουμε!
Μια κουβέντα με τη Μαρία Σούμπερτ με αφορμή το νέο της μυθιστόρημα «Οι αποκλεισμένοι» (εκδ. Κριτική).
Του Κώστα Αγοραστού- http://www.bookpress.gr/
Το τελευταίο σας βιβλίο έχει τον ερεθιστικό υπότιτλο "Το σύστημα των μυρμηγκιών". Θέλετε να μας πείτε δυο λόγια γι' αυτό;
Ο τίτλος του βιβλίου είναι αποτέλεσμα επιρροής δύο βιβλίων – της Πανούκλας του Καμύ και του Λοιμού του Φραγκιά. Η φράση μάλιστα στο Λοιμό «Μαζεύεις τις μυγίτσες σου, κάνεις τη δουλειά σου, δεν κοιτάς κανένα στα μάτια» ήταν πολύ έντονη για εμένα. Σε συνδυασμό μάλιστα με την ανάγκη των κατοίκων της Αχλαδονήσου να προνοήσουν για το χειμώνα τους γεννήθηκε ο υπότιτλος.
Στο βιβλίο επιλέγετε να μιλήσετε συμβολικά για την κρίση, το οικονομικό αδιέξοδο, τον ρατσισμό που βιώνουμε καθημερινά και πλήθος άλλων θεμάτων. Πώς χρησιμοποιείτε αυτόν τον συμβολισμό ώστε να αποφύγετε να γίνετε διδακτική;
Όταν ξεκίνησα να γράφω το βιβλίο, και ακόμα νωρίτερα όσο αυτό ζυμωνόταν μέσα μου, ο στόχος μου ήταν να μιλήσω για αυτή τη μαγική βιβλιοθήκη που θα αλλάξει τις ζωές των ανθρώπων. Δεν είχα καθόλου στο νου μου να δημιουργήσω μια παράλληλη προς την σύγχρονη καθημερινότητα ιστορία, ούτε να μιλήσω συμβολικά για την Ελλάδα της κρίσης. Επειδή όμως πιστεύω πως όταν αρχίσω πια να γράφω σε μεγάλο βαθμό δεν έχω πια συνειδητά τον έλεγχο της ιστορίας –αυτός περνάει στους ήρωες και στην ζωή που δημιουργείται– σίγουρα επενέβη το υποσυνείδητο και μίλησα για όσα με απασχολούν αυτή την περίοδο. Έσβησα και έγραψα ξανά πολλά κομμάτια που μου φάνηκαν διδακτικά, ακριβώς επειδή θεωρώ τον διδακτισμό τελείως άχρηστο σε κάθε μορφή τέχνης. Ελπίζω να το κατάφερα.
Σε ποιο βαθμό το νησί όπου εξελίσσεται η δράση αντιπροσωπεύει και τη σημερινή Ελλάδα; Αν υπάρχει αυτός ο συμβολισμός, αισθάνεστε μήπως ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα-νησί, απομονωμένη από τον υπόλοιπο κόσμο;
Ξαναδιαβάζοντας κάποια στιγμή το χειρόγραφο –τρόπος του λέγειν, αφού γράφω μόνο στον υπολογιστή– συνειδητοποίησα πως η δράση πράγματι αντιπροσωπεύει αν όχι τη σημερινή Ελλάδα, σίγουρα την Ελλάδα όπως τη βιώνω εγώ τα τελευταία χρόνια. Νιώθω πως λόγω γεωπολιτικής θέσης ποτέ δεν βρήκαμε τον τρόπο να ανήκουμε είτε στην Ανατολή είτε στη Δύση και με τον τρόπο αυτό έχουμε αυτο-απομονωθεί. Αν και πιστεύω πως τα τελευταία χρόνια προσπαθούμε να το αλλάξουμε αυτό.
Στην πλοκή της ιστορίας σημαντικό ρόλο παίζουν βιβλία και συγγραφείς. Ένας έμμεσος φόρος τιμής στα διαβάσματά σας; Ή μήπως υπάρχει στο βάθος κι ένα σχόλιο για το «τέλος της ανάγνωσης» έτσι όπως εξελίσσεται ο κόσμος μας;
Δεν πιστεύω πως θα έρθει ποτέ το «τέλος του διαβάσματος». Πρώτα θα καταστραφεί ο πλανήτης και μετά θα σταματήσουμε –έστω και οι λίγοι που το κάνουμε– να διαβάζουμε. Από την άλλη, τα βιβλία μέσα στο βιβλίο σίγουρα αντανακλούν τη δική μου βιβλιοθήκη – ένα μέρος της τουλάχιστον. Οι Αποκλεισμένοι στάθηκαν αφορμή να διαβάσω για πρώτη φορά βιβλία που πάντα ήθελα να διαβάσω αλλά ποτέ δεν προλάβαινα να το κάνω. Ταυτόχρονα ξαναδιάβασα πολλά βιβλία, αυτή τη φορά με ένα πιο κριτικό και δομικό μάτι, ψάχνοντας πίσω από τις λέξεις και τις φράσεις να δω τι είναι αυτό που τα κάνει να ξεχωρίζουν.
Μπορείτε να πείτε ότι το διάβασμα ή το γράψιμο σας άλλαξε τη ζωή; Είναι αυτή μια φιλοδοξία που θα είχατε και για τα δικά σας βιβλία, να αλλάξουν δηλαδή τη ζωή του αναγνώστη ή τα θεωρείτε κυρίως έναν ακόμη τρόπο διασκέδασης;
Το διάβασμα είναι για εμένα τα πάντα: τρόπος διασκέδασης, τρόπος φυγής αλλά και σύνδεσης με την πραγματικότητα, τρόπος διαχείρισης των προσωπικών μας προβλημάτων. Μου είναι αρκετό που το γράψιμο έχει αλλάξει τη δική μου ζωή – με έχει προβληματίσει μέσα στα χρόνια για τον τρόπο που παρατηρώ και αντιλαμβάνομαι τον κόσμο, για το πόσο εμβαθύνω σε καταστάσεις και συναισθήματα. Θα ήθελα σίγουρα αυτό που γράφω να προσθέσει κάτι στη ζωή και την εμπειρία του αναγνώστη, αλλά έχω καταλάβει πως για να αλλάξει κανείς τη ζωή του πρέπει να το επιδιώξει ο ίδιος. Κανείς δεν μπορεί να το κάνει για λογαριασμό του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου