Ιστορία χωρίς τέλος…

Ο μικρός Μπάστιαν Μπάλταζαρ Μπουξ, κρυμμένος μια μέρα στη σοφίτα του σχολείου του, διαβάζει ένα παράξενο βιβλίο, ταυτόχρονα όμως συμμετέχει στις περιπέτειες που ιστορούνται. Αναγνώστης μαζί και ήρωας, δεν μπορεί να ξεχωρίσει το όνειρο από την πραγματικότητα. Γνωρίζει τη χώρα όπου βασιλεύει η Παιδική Αυτοκράτειρα, όπου κατοικούν πλάσματα περίεργα, όπου το καλό και το κακό, η ομορφιά με την ασχήμια, ο θάνατος με τη ζωή έχουν τα ίδια δικαιώματα αλλά και τις ίδιες υποχρεώσεις. Μια χώρα δίχως όρια χρόνου και χώρου, που όμως κινδυνεύει να καταστραφεί.
Με ζωντάνια και πρωτοτυπία, ο Μίχαελ Έντε δίνει σε κάθε πρόσωπο τη δύναμη ενός συμβόλου, ενώ το τέλος της ιστορίας που μας επαναφέρει στην πραγματικότητα αναδεικνύει νικητές το Καλό, τη Σοφία, την Ομορφιά και προπαντός την Αγάπη. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

«Αποκριάτικα τρελά,

όπου καθείς χασκογελά»

(Θεός σχωρέσ’τον το Σουρή,
που μας τα είπε απ’την καλή!)

 Η συζήτηση στο καφενείο, τη «μικρή Βουλή» του Έλληνα…
 -Άντε,εβίβα, καλή Αποκριά!
 -«Κάθε μας λύπη μακριά, ανοίξτε τα βαρέλια
 και την τρελή Αποκριά με γέλια και με γλέντια!»
-Ωραίο το ποιηματάκι σου, μα, τι τα θες, είμαστε για Αποκριές και Καρναβάλια, με τέτοια χάλια;Πρωθυπουργός και Υπουργοί γυρίζουν στην Ευρώπη για να λυπηθεί το χάλι μας κι εμείς εδώ το ρίχνουμε στους χορούς και τα τραγούδια;Τι θα πούμε στους Ευρωπαίους;
-Τι θα πούμε;Ιδού:
«Μωρή Ευρώπη ξετσιπωμένη,
τόσοι μας κόποι θα παν χαμένοι;»
Έτσι είναι ο Ρωμιός, Αντώνη μου!Και στις πίκρες και στις χαρές έτοιμο το έχει το «όπα!»και το «εβίβα!»Γιατί να μην ντυθούμε μασκαράδες;
-Ε,τότε,να σου θυμίσω τα λόγια του Σουρή:
«Όλο το χρόνο είμαστε μπερλίνες
κι όμως βαστούμε ύφος σοβαρό…»
Μπερλίνες είμαστε, φίλε μου, μπερλίνες!

«Η αληθινή απολογία του Σωκράτη»

Κώστας Βάρναλης 
(14 Φεβρουαρίου 1884 – 16 Δεκεμβρίου 1974)

 «… Μια φορά κι έναν καιρό οι κλέφτες της πρώτης πολιτείας του κόσμου, αφού πλουτύνανε αρκετά, αποφασίσανε να τακτοποιήσουνε τη ζωή τους. Μπλοκάρανε λοιπόν τους φτωχούς της πολιτείας κι αφού τους μαζώξανε στην πλατεία τους είπανε: “Ψηλά τα χέρια! Θέλουμε το καλό σας (…) Είσαστε λεύτεροι! (…) Ο κυρίαρχος λαός θα ‘σαστε εσείς! Εμείς μονάχα θα σας κουμαντάρουμε. Θα φροντίζουμε για την ασφάλεια της ζωής, της τιμής και της περιουσίας σας – μ’ ένα λόγο για τη λευτεριά σας. Σεις θα δουλεύετε (…) Εμείς θα σας δίνουμε δουλειά, φτάνει να βρίσκεται, και σεις θα μας δίνετε τα κόπια σας (…) 

Ευτυχία είναι…

Γράφει η Μαρία Κρόντη

Ευτυχία είναι να χαίρεσαι με λίγα και όχι να θέλεις πολλά, να λες καλά είναι αυτά… Ν’ ανοίγεις τα βλέφαρά σου το πρωί, μετά από έναν γλυκό ύπνο και να βλέπεις τον ήλιο στο παράθυρό σου, ν’ αγναντεύεις απέναντι τη θάλασσα… Να κολυμπάς στα νερά της το χειμώνα, να ρουφάς τη γλύκα της, να νιώθεις την ελευθερία της, σαν να ‘σαι κι εσύ, ένα κοχύλι της. Κι έτσι αγκαλιασμένος μαζί της να σβήνεις την ανάσα σου σε κάθε απαλό κυματισμό, μεσ’ το λαμπύρισμα, στο φως της… να σμίγει η χούφτα σου με το μπλε της. Εκείνο το χρυσαφί μπλε της πελώριας φλόγας της αιώνιας άνοιξης…
 Ευτυχία είναι να κινείσαι στον απέραντο χώρο της ζωής, της σοφίας και της φύσης, περπατώντας ανάμεσα στα δέντρα της, πετώντας ελεύθερος πάνω σ’ ένα ποδήλατο στο δικό σου άπειρο, στο δικό σου χρόνο, στη στιγμή σου, στο τώρα…
 Ευτυχία είναι να μοιράζεσαι χαμόγελα, δάκρυα, αγκαλιές, εικόνες, μουσικές, σκέψεις, όνειρα, λαχτάρες… με τρόπο αληθινό, δικό σου…
 Ευτυχία είναι να βλέπεις, ό,τι βλέπει κάποιος άλλος και κάποιος άλλος να βλέπει, ό,τι βλέπεις εσύ. Υπάρχετε κι οι δύο, ο ένας για τον άλλο.
 Ευτυχία είναι να διαβάζεις ένα βιβλίο, έναν άνθρωπο, ένα βλέμμα, ένα χάδι, μια ψυχή…

Κλέφτες δεν υπήρχαν…

…γιατί οι άνθρωποι 
δεν είχαν τίποτα να τους κλέψεις 

 «…Ήταν πριν πολλά χρόνια, τότε που οι άνθρωποι δεν είχαν ακόμα χωριστεί σε πλούσιους και φτωχούς κι όλα πάνω στη γη ήταν μικρά, στενά και λίγα. Τα σπίτια μας ήταν μικρά, τα μαγαζιά ήταν μικρά, η οδός Μουσών ήταν στενή, το κρεβάτι μου ήταν στενό, οι εκκλησίες ήταν μικρές, οι φίλοι μου ήταν μικροί. Και τα ρούχα μας ήταν στενά και λίγα, αφού ο παπα-Γιώργης που μας τα ‘δινε δε μας μετρούσε με τη μεζούρα.
Ο κόσμος ήταν κι αυτός μικρός κι έπιανε από το δάσος του Σέιχ Σου μέχρι τη θάλασσα του Λευκού Πύργου. Η ίδια η γη ήταν τόσο μικρή, που όταν πήγα σχολείο την είδα πάνω στο τραπέζι του δάσκαλου και μπόρεσα να την αγκαλιάσω.

Ο κόσμος ανάποδα…

Την ώρα που επανεκδίδεται στα ελληνικά το σημαντικό βιβλίο του Εντουάρντο Γκαλεάνο «Οι λέξεις ταξιδεύουν» (εκδ. Πάπυρος), διαλέξαμε αφορισμούς , αποσπάσματα και δηλώσεις του, που σκιαγραφούν την οπτική του για τον σύγχρονο κόσμο.

 «-Οι φτωχές χώρες, προκειμένου να διαθέτουν όλο και φτηνότερα και περισσότερο υπάκουα εργατικά χέρια, χρειάζονται ολόκληρα τάγματα από δήμιους, βασανιστές, ιεροεξεταστές, δεσμοφύλακες και χαφιέδες. Για να ταΐσουν και να εξοπλίσουν αυτά τα τάγματα, οι φτωχές χώρες χρειάζονται περισσότερα δάνεια. Για να πληρωθούν οι τόκοι των δανείων, οι φτωχές χώρες χρειάζονται ακόμα περισσότερα δάνεια. Για να πληρωθούν οι τόκοι των συσσωρευμένων δανείων, οι φτωχές χώρες πρέπει να αυξήσουν τις εξαγωγές τους. Για να αυξηθούν οι εξαγωγές οι φτωχές χώρες πρέπει να μειώσουν το κόστος παραγωγής. Για να μειωθεί το κόστος παραγωγής οι φτωχές χώρες χρειάζονται όλο και φτηνότερα και περισσότερο υπάκουα εργατικά χέρια. Για να γίνονται κάθε φορά φτηνότερα και περισσότερο υπάκουα τα εργατικά χέρια, οι φτωχές χώρες χρειάζονται τάγματα ολόκληρα από δήμιους, βασανιστές και ιεροεξεταστές… 

Η ανάγνωση στο Βυζάντιο

CAVALLO GUGLIELMO - Εκδ. ΑΓΡΑ 

 Το Βυζάντιο, σε αντίθεση με τη Δύση, εξαφανίστηκε κάτω από την οθωμανική επέλαση παρασύροντας μαζί του τον ελληνικό Μεσαίωνα: μας είναι γνωστό αποκλειστικά από τις γραπτές μαρτυρίες που άφησαν οι συγγραφείς του. Αλλά τα έργα τους συντέθηκαν για ένα αναγνωστικό κοινό, που τα είχε για προσωπική του χρήση.
Εξ ού και η ανάγκη να καθορίσουμε τον βυζαντινό αναγνώστη: ποιά είναι η κοινωνική του θέση, ποιά η στάση του απέναντι στο βιβλίο, ποιές οι ικανότητες και ποιές οι δυνατότητες να οικειοποιηθεί το γραπτό κείμενο; Ποιά είναι η πνευματική του προετοιμασία; Ποιός διάβαζε στο Βυζάντιο; Πώς γινόταν η ανάγνωση; Υπήρχαν δίκτυα κυκλοφορίας του βιβλίου, συγκεντρώσεις ανάγνωσης από κοινού; Διάβαζαν «δυνατόφωνα» ή χαμηλόφωνα; Υπήρχαν διαφορές ανάμεσα στους αναγνώστες ανάλογα με την κοινωνική τους προέλευση;