Κυριακή 10 Ιουνίου 2012

Ζωρζ Σαρρή...

Μια μαχητική παραμυθού


«Έφυγε» το Σάββατο από τη ζωή σε ηλίκα 87 ετών η συγγραφέας και ηθοποιός Ζωρζ Σαρρή.
Εζησε μια ζωή γεμάτη, απρόβλεπτη, δύσκολη, γοητευτική. Και ήταν παρούσα από νωρίς σε πολλές στιγμές της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Στην Κατοχή πήρε μέρος στην Αντίσταση. Στη διάρκεια του Εμφυλίου, ακολούθησε το δρόμο της υπερορίας όπως πολλοί άλλοι και έφυγε για το Παρίσι. Επέστρεψε στην Ελλάδα όταν ξεκινούσε η «χαμένη άνοιξη», το 1962. Για να βιοποριστεί στράφηκε στο θέατρο, τον κινηματογράφο και τη μετάφραση. Το παιδικό βιβλίο ήρθε αργότερα, στη διάρκεια της δικτατορίας, στο φιλόξενο γραφείο της Νανάς Καλλιανέση, του «Κέδρου».
«Ο θησαυρός της Βαγίας», το 1969, που ξεκίνησε σαν παιχνίδια με τα παιδιά της και τους φίλους τους, έδειξε και στην ίδια έναν άλλο δρόμο, το δρόμο του παραμυθιού, μέσα από τον οποίον πολύ δύσκολα πράγματα λέγονται σε μικρά παιδιά. Και τον υπηρέτησε με αφοσίωση, αγάπη και όραμα τον δρόμο του παιδικού βιβλίου η Ζωρζ Σαρρή.

Από τότε και μέχρι σήμερα έχει γράψει έχει γράψει μυθιστορήματα για παιδιά και εφήβους, νουβέλες, θεατρικά παιδικά έργα και ιστορίες για μικρά παιδιά. Επίσης υπέγραψε δεκατέσσερις μεταφράσεις μυθιστορημάτων από τα γαλλικά.
Τα βραβεία δεν άργησαν να έρθουν. Το 1994 βραβεύτηκε με το Κρατικό Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου για το βιβλίο της «Νινέτ» καθώς και από τον Κύκλο Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, ο οποίος τη βράβευσε ξανά το 1999.
«Η Νινέτ είναι ένα κλασικό μυθιστόρημα που θα μπορούσε να το κατατάξει κανείς στο Bildungsroman (εξελικτικό μυθιστόρημα). Η τριπρόσωπη αφήγηση από τον παντογνώστη αφηγητή χαρακτηρίζεται από άνεση και εξαιρετική τεχνική. Στη «Νινέτ» παρακολουθούμε την εξελικτική πορεία της ηρωίδας από τη γέννησή της στην Κωνσταντινούπολη ως το γάμο της στα είκοσί της χρόνια στην Αθήνα αφού έχει περάσει μέρος της ζωής της στην Οδησσό, στο Παρίσι, στον Σαιν Λούι της Σενεγάλης.
Καίρια ιστορικά γεγονότα (Οκτωβριανή Επανάσταση, Μικρασιατική Καταστροφή, Δικτατορία Μεταξά) πλαισιώνουν την αφήγηση στο σαγηνευτικό ταξίδι στο χρόνο χωρίς να καθορίζουν αποφασιστικά την εξέλιξη και κλιμάκωση του μύθου…
 Η «Νινέτ» δεν αποτελεί μόνον την κορύφωση της μακράς συγγραφικής πορείας της Ζωρζ Σαρρή, η οποία εδώ και 25 χρόνια θέλγει τους νεαρούς αναγνώστες με εξαίρετα και καινοτόμα δείγματα αισθητικά καταξιωμένης παιδικής λογοτεχνίας, αλλά είναι και ένα από τα καλύτερα μυθιστορήματα της νεοελληνικής λογοτεχνίας» έγραφε για το βιβλίο η καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, Αντα Κατσίκη-Γκίβαλου.
Το 1988 προτάθηκε για το βραβείο Χ.Κ. Άντερσεν. «Με τα έργα της αποτέλεσε μια από τους πρώτους συγγραφείς που οδήγησαν στην απομάκρυνση της ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας από τα πρότυπα του 19ου αιώνα, στα οποία κυριαρχούσε το προστατευτικό ύφος, ο ηθικοπλαστικός διδακτισμός και η προβολή ενός ιδεατού κόσμου.
Η Ζωρζ Σαρρή αντιμετώπισε το παιδί ως αυτόνομο άτομο με δική του προσωπικότητα και προέβαλε ήρωες ρεαλιστικούς. Παράλληλα άρχισε να εισάγει πολιτικά και ιστορικά θέματα σε βιβλία για παιδιά, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα η πολιτική σκέψη να μην αποτελεί πια προνόμιο μόνο των ενηλίκων», έγραψε η κριτική.
Σήμερα όλα της τα βιβλία, που εξακολουθούν να επανεκδίδονται και να μεγαλώνουν και τις νεότερες γενιές, κυκλοφορούν από τις εκδόσεις «Πατάκης».
Καμπή στη ζωή της ήταν το 2007, όταν έχασε την κόρη της, επίσης συγγραφέα παιδικών βιβλίων, Μελίνα Καρακώστα. Δεν άντεξε.
Η κηδεία της Ζωρζ Σαρρή θα γίνει την ερχόμενη Τρίτη, στις 11 το πρωί, από το Α Νεκροταφείο.

(ΟΛΓΑ ΣΕΛΛΑ /www.kathimerini.gr)

1 σχόλιο:

  1. Δυστυχώς, δεν γνωρίζαμε την ύπαρξη αυτού του ιστολογίου...
    Ευτυχώς, το ανακαλύψαμε τώρα (έστω και με καθυστέριση)...
    Τί σχόλιο να κάνουμε για τη Ζωρζ Σαρή...
    Το "Όταν ο ήλιος" και "Τα στενά παπούτσια"... είναι 2 από τα πολύ αγαπημένα βιβλία μας...
    Γιάννης κ' Γιάννα (Σύρος)
    http://syros2js.blogspot.com

    ΑπάντησηΔιαγραφή